با این که گوگل تقریبا تنها نامی است که به تنهایی در این عرصه می‌درخشد، موتورهای جست‌وجوی دیگری هم در دنیای وب وجود دارند و متولد می‌شوند.
یکی از جدیدترین موتورهای جستوجو، ولفرام آلفا است. این موتور جستوجو منطقی متفاوت از موتورهای جست‌وجوی فعلی دارد و با تکیه بر پایگاه داده‌ای پردازشگر و محاسبه‌گر خود می‌تواند به سوالاتی پاسخ دهد که دیگر موتورهای جستوجو از پاسخگویی به آنها عاجز هستند.
این موتور جستوجو توسط استفان ولفرام در ماه مه عرضه شد.ولفرام آلفا، موتور پاسخگو است که توسط مؤسسه تحقیقاتی ولفرام در آمریکا طراحی و عرضه شده است. این موتور پاسخگو برخلاف موتورهای جست‌وجوی فعلی درخواست‌های کاربران را با استفاده از داده‌های ساختاربندی‌شده خود پردازش کرده و پاسخ‌های آنها را می‌دهد؛
در واقع بر خلاف دیگر موتورهای جستوجو نتایج را بدون هیچ‌گونه پردازش و از منابع بیرونی به کاربران ارائه می‌دهند.طرز کار این موتور جستوجو در ظاهر همانند دیگر موتورهاست؛ کاربران در نواری درخواست‌های خود را تایپ می‌کنند و سایت به آنها پاسخ می‌دهد.
اما این جواب با چیزی که همیشه کاربران دریافت می‌کردند متفاوت است: ولفرام آلفا آن‌گونه که گفته شد پاسخ را از پایگاه داده‌ای ساختاربندی‌شده می‌دهد. کلید طلایی چنین عملکردی هم برنامه‌ای به نام متماتیکا (برگرفته شده از کلمه لاتین ریاضی) است.
این سایت برپایه این برنامه عمل می‌کند و می‌تواند برای سؤالات ریاضی متفاوت جواب‌های منطقی و قابل فهم ارائه کند. تنها به این فکر کنید که معلم حسابان از شما می‌خواهد یک معادله درجه دو مثلثاتی مانند(sin x3) را حل کنید.
اگر این معادله را به ولفرام آلفا بدهید همه نوع پاسخ‌هایی را که می‌توان با این معادله به دست آورد به شما خواهد داد؛ از مشتق و نمودار آن گرفته تا انتگرال. اما این تمام کارهایی که این موتور می‌تواند انجام دهد نیست.
ولفرام آلفا قادر است به سؤالات منطقی روزمره هم پاسخ دهد. برای نمونه می‌تواند بگوید که آلبرت انیشتین کجا به دنیا آمده و به سؤالات پیچیده‌تری مانند این پاسخ دهد: ملکه الیزابت دوم در سال1974 چند ساله بوده است.
این سایت برای پاسخگویی به این سؤالات از عبارت‌های استانداردسازی‌شده‌ای استفاده می‌کند.اینها اما باز هم بخشی از توانمندی‌های این سایت است. ولفرام آلفا، همچنین می‌تواند به سؤالاتی با چند مورد سؤال‌شده هم پاسخ دهد.
به این صورت که موارد مطرح شده در یک سؤال واحد را از منابع متفاوت گردآوری می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد. یکی از این سؤال‌ها می‌تواند این‌گونه باشد:پنجاه و چهارمین کشور کوچک از لحاظ سرانه تولید ناخالص ملی کدام کشور است؟
در این جمله دو مورد سؤال از سایت وجود دارد که یکی مربوط به سرانه ناخالص ملی است و دیگری اینکه کدام کشور از سرانه تولید ناخالص ملی‌ای برخوردار است که به خاطر آن در رده پنجاه و سوم قرار می‌گیرد.
ولفرام آلفا برای پاسخگویی به این سؤال از دوپایگاه داده خود که مربوط به موارد مطرح شده هستند استفاده می‌کند و با در کنار هم قرار دادن آنها پاسخ را می‌دهد. در این مورد خاص، پاسخ هند است با مبلغ سالانه725.76دلار.
در حال حاضر پایگاه داده‌ای این سایت اطلاعات دسته‌بندی شده مشخص زیادی دارد مانند تمامی وضع آب و هوای فعلی و پیشین کره زمین.
فناوری
برنامه اصلی این سایت که توسط آن پاسخ‌های پردازش شده را می‌دهد متماتیکا است که پیش‌تر توسط ولفرام بنیان‌گذار سایت طراحی و ارائه شده است. این برنامه جبر کامپیوتری، محاسبات نشانه‌ای و عددی، تصویرسازی و تحلیل آماری را در بر می‌گیرد. ارائه‌کنندگان این برنامه آن را در 5 میلیون خط کد نوشته‌اند و روی 10 هزار سی‌پی‌یو اجرا می‌شود.
گوگل از جانب ولفرام آلفا احساس خطر می‌کند؟
وقتی که خبر راه‌اندازی سایت ولفرام آلفا پخش شد نخستین موضوع این بود که آیا این سایت نوپا با منطق عجیب و تازه پاسخگویی به کاربران، گوگل را تهدید می‌کند یا نه؟
پرسش را مطمئنا اگر به‌خود سایت ولفرام آلفا هم بدهیم پاسخ یک نه بسیار بزرگ خواهد بود. اینکه اصلا چرا این سایت را با گوگل مقایسه می‌کنند این نیست که می‌تواند برای گوگل خطرآفرین باشد.
به هر حال هر موتور جست‌وجوی جدید در جهان چه کارکردی مشابه گوگل داشته باشد یا نه را باید با این موتور مقایسه کرد چون گوگل بزرگ این روزها با قاطعیت یعنی خود موتور جستوجو.
اما از عظمت گوگل هم که بگذریم نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که اصلا ساز و کار ولفرام آلفا با گوگل تفاوت دارد. گوگل پاسخ‌هایی را که به درخواست‌های کاربران می‌دهد از پایگاه‌های داده‌ای خود نمی‌دهد بلکه آنها را به‌عنوان لینک‌های میهمان در سایت خود نشان می‌دهد.
البته در این مورد سیستم کشینگ (cash)گوگل کاربردی تقریبا مشابه ولفرام آلفا دارد. گوگل با استفاده از روبات‌های خود سایت‌ها و صفحه‌های متفاوت را در دنیای وب رصد می‌کند و با کش کردن آنها هنگامی که یک کاربر از گوگل چنین صفحه‌ای را می‌خواهد این کش را به کاربر ارائه می‌کند؛
چه بسا یک صفحه خاص از یک سایت دیگر وجود خارجی نداشته باشد اما به‌صورت کش شده در گوگل بتوان آن صفحه را دید.به هر حال ولفرام آلفا را می‌توان در چند مورد خاص با گوگل مقایسه کرد و با احتیاط به این نتیجه رسید که این سایت نوظهور در این موارد از گوگل عملکرد بهتری دارد.
درخواست‌های مختلط
وقتی که شما یک درخواست در گوگل تایپ می‌کنید، معمولا گوگل به راحتی متوجه می‌شود شما چه چیزی می‌خواهید و لیستی از سایت‌های متفاوت را به شما ارائه می‌کند. اما وقتی درخواست شما کمی پیچیده و مختلط باشد چه؟ گوگل با تمام بزرگی‌اش در این موارد احتمالا نمی‌تواند کمکی بکند.
گوگل تنها جستوجو می‌کند و محاسبه کردن بلد نیست و اینجا جایی است که ولفرام سرش را بالاتر از گوگل می‌گیرد. برای ولفرام اصلا نگران‌کننده نیست که کاربران چند درخواست همزمان از آن داشته باشند؛ دقیقا مانند یک ماشین حساب که جمع کردن یک یا 50 رقم برایش تفاوت فاحشی ندارد. این جا یک نمونه خوب است؛
وقتی که بخواهید اطلاعاتی را درباره سیاره‌های منظومه شمسی به دست بیاورید، در گوگل بهترین کار این است که هر بار نام یکی از سیاره‌ها مانند زمین را تایپ کنید. اما در ولفرام شما می‌توانید نام چند سیاره را در یک درخواست واحد بنویسید و اطلاعات آنها را به دست آورید؛
به این صورت که هم اطلاعات مربوط به هر سیاره را به دست خواهید آورد و هم اینکه اطلاعات مقایسه‌ای میان این سیاره‌ها را. به این معجون می‌توانید ستاره‌ها، قمرها و چیزهای دیگر هم اضافه کنید.
مقایسه
کاربران گوگل تقریباً به نتایج جالبی حین استفاده از این سایت دست پیدا کرده‌اند. شما تقریبا می‌دانید از گوگل چه چیزهایی را نمی‌شود پرسید. مثلا می‌دانید که نمی‌توانید از گوگل بخواهید که نرخ مالیات را در 5شهر مختلف برای شما مقایسه کند.
اما وقتی که با ولفرام کار می‌کنید حتی همین سؤال را می‌توانید از آن بپرسید. در گوگل شما می‌توانید خودتان نرخ مالیات را در شهرهای مختلف بگیرید و خودتان آنها را با هم مقایسه کنید.
اما پایگاه داده‌پرداز و محاسبه‌گر ولفرام نه تنها این کار را برای شما انجام می‌دهد که در کنار آن نمودارها، جدول‌ها و محاسبات مقایسه‌ای تاریخی هم به شما می‌دهد.
بومی سازی
گوگل در این بخش قابلیت‌های زیادی دارد اما اساس کار گوگل این‌گونه است که اطلاعاتی که ارائه می‌کند در سایت‌های مختلفی قرار دارد و گوگل نمی‌تواند این سایت‌ها را مجبور کند که در موقعیت خاصی اطلاعات خود را تغییر دهند و بومی کنند.
اما ولفرام آلفا برای ارائه اطلاعات به پایگاه‌های داده خود اتکا می‌کند و به همین خاطر بومی‌سازی آن بهتر کار می‌کند. به همین خاطر اگر کسی درآمد سرانه را در نیویورک در این سایت تایپ کند، سایت می‌تواند به او میزان مقایسه‌ای در هر منطقه خاصی از جهان را ارائه دهد.
دقت ومحاسبه
اینکه ولفرام آلفا به پایگاه‌های داده‌ای خود وابسته است عامل مهمی در افزایش کارایی این سایت است. این کارایی وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم این پایگاه‌های داده‌ای قابل محاسبه است و می‌تواند درخواست‌های کاربران را محاسبه کند. گوگل در این باره هرگز همانند ولفرام آلفا نیست.
به همین خاطر داده‌هایی که ولفرام آلفا می‌دهد بنا به ماهیت قابل محاسبه بودن آنها، بسیار دقیق هستند. اینکه پایگاه‌های داده‌ای ولفرام آلفا محاسبه‌گر است یک نکته مهم است اما برای کاربران دانستن اینکه این پایگاه محاسبه‌گر تا چه حد می‌تواند محاسبه کند بسیار مهم است؛
به این صورت که کاربر نباید انتظار هر نوع محاسبه‌ای را از این سایت داشته باشد. شاید ولفرام آلفا نتواند فرمول معروف شتاب آسانسور را محاسبه کند. اما افراد بسیار کمی هم هستند که از یک سایت می‌توانند انتظار چنین محاسباتی را داشته باشند.
اما بسیاری از مردم می‌خواهند بدانند در روز چقدر کالری مصرف می‌کنند؟ نحوه پرداخت قسط‌های وامشان چگونه باید باشد تا شامل پرداخت دیرکرد نشود؟
مسافت میان دو شهر مشخص چقدر است؟ گوگل توانسته با استفاده از برنامه‌های ساده‌ای به بخش‌هایی از سؤالات پاسخ دهد اما ولفرام آلفا در این موارد تقریبا معرکه است.
